W związku z pojawiającymi się ze strony Beneficjentów i potencjalnych Beneficjentów projektów dotyczących odnawialnych źródeł energii pytaniami dotyczącymi kwalifikacji rodzajowej zamówień udzielanych w tych projektach, Instytucja Zarządzająca RPO WP 2014 – 2020 wystąpiła do Urzędu Zamówień Publicznych z wnioskiem o wydanie opinii prawnej w zakresie ogólnej interpretacji/ wyjaśnienia przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych , w tym m.in. w kwestii zajęcia stanowiska w sprawie kwalifikacji zamówień związanych z instalacją paneli fotowoltaicznych, kolektorów słonecznych i wymianą kotłów centralnego ogrzewania do robót budowlanych bądź do dostaw.
Z przekazanego do IZ RPO WP pisma Departamentu Prawnego Urzędu Zamówień Publicznych wynika m.in., iż w oparciu o art. 5 c ust. 1 ustawy Pzp w przypadku zamówień udzielanych na zasadach ogólnych, obejmujących co najmniej dwa rodzaje zamówień spośród zamówień na roboty budowlane, usługi lub dostawy – do jego udzielenia stosuje się przepisy dotyczące tego rodzaju zamówienia, który odpowiada jego głównemu przedmiotowi. Zgodnie z wyjaśnieniem UZP „w pierwszej kolejności zamawiający powinien zatem ustalić, które ze świadczeń ma charakter główny, a następnie zastosować przepisy odpowiednie dla tego rodzaju zamówienia”.
Jednocześnie w treści przekazanych wyjaśnień UZP przedstawił dwa przykładowe stany faktyczne:
- Głównym przedmiotem świadczenia będzie dostawa (urządzenia), bez względu na procentowy udział w wartości, jeżeli inne zamówienia (np. roboty budowlane instalacyjne), które mogą towarzyszyć tej dostawie mają charakter dodatkowy, gdyż służą jedynie umożliwieniu korzystania z nabywanego urządzenia czy innego dobra niematerialnego poprzez jego instalację, czy rozmieszczenie. Stanowią zatem element niezbędny do uruchomienia tego urządzenia czy innego dobra, ale same w sobie nie tworzą odrębnego celu zamówienia.
- Natomiast, gdy podstawowym celem zamówienia są roboty budowlane, zaś dostawy służące wykonaniu tych robót mają charakter dodatkowy ze względu na ich funkcję wsparcia realizacji robót, niezależnie od tego, czy wartość dostaw służących realizacji zamówienia przekroczy wartość samych robót, do zamówień takich mają zastosowanie przepisy dotyczące robót budowlanych. Powyższe wynika z ukierunkowania tego rodzaju zamówienia wyłącznie na osiągnięcie określonego rezultatu – zamierzenia budowlanego.
Mając powyższe na uwadze, IZ RPO WP pragnie wskazać również na jedną z tez uzasadnienia wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 12 maja 2016 r., Sygn. akt II GSK 70/15, który co prawda wydany został w stanie prawnym przed nowelizacją ustawy Pzp, ale w zakresie przyjętego tam kierunku oceny stanu faktycznego, opiera się na uwarunkowaniach wskazanych również w ww. wyjaśnieniu UZP, a mianowicie „W okolicznościach rozpoznawanej sprawy nie budzi wątpliwości, że roboty budowlane związane z instalacją kolektorów słonecznych są świadczeniami mającymi - przy ich dostawie - charakter uboczny, dodatkowy, roboty te służą jedynie umożliwieniu korzystania z nabywanego urządzenia poprzez jego instalację. Instalacja stanowi, co prawda, element niezbędny do uruchomienia urządzenia, ale sama nie tworzy odrębnego celu zamówienia. To dzięki nabyciu kolektorów słonecznych oraz innych składników możliwe było ich rozmieszczenie i instalacja w budynkach mieszkalnych i użyteczności publicznej, gdyby nie nabycie tych urządzeń roboty budowlane nie miałyby miejsca. Niewątpliwie celem zamówienia było dostarczenie kolektorów słonecznych (mienia ruchomego), które bez szkody dla ich normalnego korzystania można przemieścić w inne miejsce”.
Przekazując powyższe wyjaśnienia, Instytucja Zarządzająca RPO WP wskazuje na konieczność ich uwzględnienia przy ustalaniu rodzaju zamówienia w przypadku postępowań wszczynanych na podstawie ustawy Prawo zamówień publicznych i Wytycznych Instytucji Zarządzającej Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa Podkarpackiego na lata 2014-2020 w sprawie udzielania zamówień współfinansowanych ze środków EFRR, w stosunku do których nie stosuje się ustawy Prawo Zamówień Publicznych.
Należy jednocześnie zastrzec, iż powyższe wyjaśnienia powinny być stosowane jedynie w zakresie udzielanych przez Beneficjentów zamówień publicznych i nie uchylają one obowiązku spełnienia innych wymagań określonych dla przedmiotu projektu, a wynikających z właściwych przepisów np. prawa budowlanego czy prawa podatkowego, w konsekwencji czego na etapie ubiegania się o dofinansowanie i oceny projektów instalowanie OZE traktowano jako roboty budowlane, dla których wymagana jest dokumentacja techniczna (zał. 7 do wniosku) lub program funkcjonalno - użytkowy (zał. 8 do wniosku).
Pełną treść wyjaśnień UZP zamieszczamy poniżej
