Wysłane przez r.piela w 2 luty, 2017 - 09:52

W związku z prowadzonymi przez Instytucję Zarządzającą weryfikacjami zamówień publicznych, poniżej prezentujemy kolejne z najczęściej stwierdzanych naruszeń przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych, zagrożonych koniecznością nałożenia korekty finansowej.

Naruszenie art. 29 ustawy Pzp w odniesieniu do zamówień na dostawę sprzętu komputerowego.

  1. Stosowanie przez zamawiających odniesień do znaków towarowych wraz z umożliwieniem zaoferowania rozwiązań równoważnych niezależnie od tego czy zachodzą okoliczności umożliwiające ich wykorzystanie (np. „procesor klasy Intel core i3 lub równoważny”, „karta graficzna GeForce 9600 GT lub równoważna”). Użyte w art. 29 ust. 3 sformułowanie „chyba że jest to uzasadnione specyfiką przedmiotu zamówienia i zamawiający nie może opisać przedmiotu zamówienia za pomocą dostatecznie dokładnych określeń” oznacza obiektywną niemożność opisania przedmiotu zamówienia za pomocą dostatecznie dokładnych określeń, uzasadnioną specyfiką przedmiotu zamówienia, wynikającą z jego cech technicznych, jakościowych lub funkcjonalnych. W każdym przypadku, gdy obiektywnie możliwe jest opisanie przedmiotu zamówienia w sposób niewymagający wskazania znaków towarowych, patentów lub pochodzenia, zamawiający powinien się do tego zastosować. Wynika z tego, iż zamawiający nie może używać znaków towarowych wraz ze zwrotem „lub równoważny” w każdym przypadku i musi być w stanie wykazać, że konieczność posłużenia się takim opisem spowodowana jest szczególnym rodzajem zamówienia lub niemożnością opisu przedmiotu zamówienia z zastosowaniem obiektywnych cech jakościowych lub technicznych.

W świetle rekomendacji Prezesa UZP dotyczących udzielania zamówień na dostawy zestawów komputerowych, należy stwierdzić, że istnieją alternatywne sposoby opisania przedmiotu zamówienia na dostawę sprzętu komputerowego, niż odwoływanie się do znaków towarowych, np. poprzez odniesienie do wyników uzyskiwanych przez procesor lub kartę graficzną w testach wydajności.

Ponadto, jeżeli zamawiający dopuszcza możliwość stosowania rozwiązań równoważnych należy wskazać minimalne parametry, które by tę równoważność potwierdzały. W przeciwnym wypadku wykonawcy nie mają pewności w oparciu o jakie parametry zamawiający będzie dokonywał oceny równoważności, z drugiej strony istnieje ryzyko, że zamawiający będzie musiał przyjąć każdy produkt o właściwościach zbliżonych (patrz: wyrok KIO 2312/16 z dnia 20 grudnia 2016 r.). Opis kryteriów równoważności musi mieć zatem charakter katalogu zamkniętego, gdyż bez takiego ich określenia nie istnieje możliwość obiektywnego porównania ofert.

  1. wskazywanie liczby rdzeni procesora czy częstotliwości zegara (np. procesor 4 rdzeniowy, częstotliwość taktowania 2 GHz).

Zgodnie z rekomendacjami Prezesa UZP dotyczącymi udzielania zamówień na dostawy zestawów komputerowych niedopuszczalnymi zapisami w opisie przedmiotu zamówienia (rozdział 3.6, tabela 3) są m.in.: wskazywanie liczby rdzeni procesora, częstotliwości zegara, czy typ obsługiwanej pamięci operacyjnej.

  1. Opisanie przedmiotu zamówienia w sposób tak szczegółowy, że wymagania będzie mógł spełnić tylko jeden konkretny produkt (np. wskazanie na konieczność uzyskania konkretnych parametrów – kontrast: 20000:1, jasność[ANSI]: 4200, zoom optyczny: 1.6x, waga: 2,99 kg – a nie wskazanie wyłącznie parametrów minimalnych, jakie musi dany sprzęt spełniać).

Naruszenie zasady wynikającej z art. 29 ust. 2 ustawy Pzp może być realizowane w sposób bezpośredni oraz pośredni. Bezpośrednie naruszenie ww. artykułu zachodzi gdy przedmiot zamówienia określany jest w sposób wskazujący na konkretny produkt poprzez wskazanie znaków towarowych, oznaczeń, patentów lub pochodzenia. Natomiast pośrednie naruszenie zasady poszanowania uczciwej konkurencji w odniesieniu do opisu przedmiotu zamówienia będzie miało miejsce gdy produkt opisany przez zamawiającego nie będzie wprost nazwany, jednakże wymogi i parametry przedmiotu zamówienia zostaną określone tak, że aby je spełnić wykonawca musi dostarczyć jeden konkretny produkt. Naruszeniem zasady uczciwej konkurencji jest bowiem opisanie przedmiotu zamówienia z użyciem oznaczeń wskazujących na konkretnego producenta lub konkretny produkt albo z użyciem parametrów wskazujących na konkretnego producenta, dostawcę albo konkretny wyrób. W tym miejscu należy podkreślić, że wystarczającym dla stwierdzenia naruszenia zasady wyrażonej w art. 29 ust. 2 ustawy jest takie zestawienie przez zamawiającego charakterystycznych lub granicznych parametrów nabywanych produktów, że wskazuje ono na konkretny produkt.

Rekomendowany przez Prezesa UZP sposób opisu wymagań stawianych zamawianym zestawom komputerowym powinien się odnosić m.in. do wyników uzyskiwanych przez np. procesor lub kartę graficzną w testach wydajności określonych w SIWZ.

Naruszenie art. 25 ust. 1 ustawy Pzp poprzez żądanie dokumentów, które nie są niezbędne do przeprowadzenia postępowania.

Naruszeniem ww. przepisu będzie np.:

  1. Żądanie np. zaświadczenia właściwego naczelnika urzędu skarbowego oraz zaświadczenia właściwej terenowej jednostki organizacyjnej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w sytuacji gdy Zamawiający nie przewiduje wykluczenia z postępowania na podstawie art. 24 ust. 5 Pzp.

  2. Ustalenie w treści ogłoszenia o zamówieniu możliwości wykluczenia wykonawcy na podstawie przesłanek fakultatywnych wskazanych np. tylko w art. 24 ust. 5 pkt. 1, a żądanie dokumentów w szerszym zakresie niż ww. przesłanka wykluczenia (poza żądaniem odpisu z właściwego rejestru lub z centralnej ewidencji i informacji o działalności gospodarczej wymaganie złożenia również  np. zaświadczenia właściwego naczelnika urzędu skarbowego).

  3. Ustalenie różnego katalogu dokumentów dla podmiotów mających siedzibę lub miejsce zamieszkania poza terytorium RP oraz podmiotów krajowych, np. żądanie od wykonawcy „zagranicznego” dokumentu potwierdzającego, że nie otwarto jego likwidacji ani nie ogłoszono upadłości w sytuacji, gdy równoważnego dokumentu nie wymagano od podmiotów krajowych.